Flutter یک فریمورک متنباز و محبوب برای ساخت اپلیکیشنهای موبایل، وب و دسکتاپ است که توسط گوگل توسعه داده شده است. این فریمورک به دلیل عملکرد سریع، رابط کاربری زیبا و قابلیت توسعه چندسکویی (cross-platform) به سرعت مورد توجه توسعهدهندگان قرار گرفته است. با Flutter میتوانید از یک کد واحد، اپلیکیشنهایی برای iOS، Android، وب و حتی دسکتاپ تولید کنید.
Flutter یک فریمورک UI است که برای ساخت اپلیکیشنهای موبایل، وب و دسکتاپ با استفاده از یک زبان واحد یعنی Dart استفاده میشود. این فریمورک از موتور گرافیکی خود برای رندر کردن رابط کاربری استفاده میکند و به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا با استفاده از ویجتهای قابل تنظیم، رابط کاربری زیبا و پرسرعتی طراحی کنند. بر خلاف فریمورکهای سنتی، Flutter مستقیماً با GPU دستگاه ارتباط برقرار میکند که این امر باعث افزایش کارایی و کاهش تاخیر میشود.
Flutter به دلیل سرعت بالا، رابط کاربری یکپارچه و پشتیبانی از توسعه چندسکویی، یکی از بهترین انتخابها برای توسعه اپلیکیشنهای موبایل و وب است. با Flutter شما میتوانید بدون نیاز به نوشتن کدهای جداگانه برای هر پلتفرم، اپلیکیشنهایی با کیفیت بالا و عملکرد سریع تولید کنید. از جمله ویژگیهای برجسته Flutter میتوان به امکان Hot Reload اشاره کرد که به توسعهدهندگان اجازه میدهد تغییرات کد را بلافاصله مشاهده کنند، بدون نیاز به بارگذاری مجدد کل اپلیکیشن.
Flutter اولین بار در سال ۲۰۱۵ به عنوان پروژهای به نام “Sky” معرفی شد که هدف آن اجرای اپلیکیشنهای اندروید با سرعت 120 فریم بر ثانیه بود. بعداً گوگل Flutter را در سال ۲۰۱۷ به عنوان یک فریمورک توسعه موبایل چندسکویی منتشر کرد. با رشد روزافزون Flutter، این فریمورک به ابزاری برای توسعه وب و دسکتاپ نیز تبدیل شد. با بهروزرسانیهای متعدد و بهبود کارایی، Flutter اکنون یکی از محبوبترین فریمورکهای توسعه اپلیکیشنهای موبایل و وب است.
Flutter در طیف گستردهای از پروژهها و صنایع مورد استفاده قرار میگیرد. از اپلیکیشنهای موبایل گرفته تا وبسایتها و حتی نرمافزارهای دسکتاپ، Flutter این امکان را به توسعهدهندگان میدهد که پروژههایی با کیفیت بالا و سرعت توسعه سریع ایجاد کنند. شرکتهای بزرگ مانند علیبابا، eBay و Google Ads از Flutter برای توسعه اپلیکیشنهای خود استفاده کردهاند. علاوه بر این، Flutter برای ساخت بازیهای سبک، ابزارهای داخلی شرکتها، و اپلیکیشنهای تجاری نیز کاربرد دارد.
Flutter به دلیل استفاده از Dart و معماری جدا از پلتفرمهای بومی، سطح امنیت مناسبی را ارائه میدهد. با این حال، توسعهدهندگان باید به مسائل امنیتی عمومی مانند مدیریت اطلاعات حساس، احراز هویت کاربر، و ارتباطات امن نیز توجه داشته باشند. Flutter از ابزارهای امنیتی مختلف مانند Firebase Auth و کتابخانههای رمزنگاری برای ایجاد ارتباطات امن پشتیبانی میکند. همچنین، توسعهدهندگان باید با استفاده از بهترین شیوههای امنیتی، اپلیکیشنهای خود را در برابر حملات مختلف محافظت کنند.
اگرچه Flutter مزایای زیادی دارد، اما برخی چالشها نیز وجود دارد. برای مثال، با وجود اینکه Flutter به سرعت در حال رشد است، اما همچنان نسبت به فناوریهای بومی (Native) برخی محدودیتها در دسترسی به APIهای خاص سیستمعاملها دارد. همچنین، یادگیری زبان Dart برای توسعهدهندگانی که به سایر زبانهای برنامهنویسی عادت دارند، میتواند کمی زمانبر باشد. به علاوه، اپلیکیشنهای ساختهشده با Flutter ممکن است در برخی موارد حجم بیشتری نسبت به اپلیکیشنهای بومی داشته باشند.
در این بخش، با فریمورک Flutter و معماری آن آشنا میشوید. سپس نحوه نصب Flutter و ابزارهای مورد نیاز مانند Android Studio و پکیجهای Flutter بر روی سیستمعامل ویندوز را فرا خواهید گرفت تا بتوانید محیط کاری خود را برای توسعه آماده کنید.
نصب Flutter، Android Studio و تنظیمات اولیه برای ویندوز مطرح بود. در این دوره کاربران بیشتر با نصب محیط توسعه و پکیجهای اولیه آشنا میشدند.
علاوه بر نصب اولیه، از ابزار جدید Go Router برای مدیریت سادهتر ناوبری بین صفحات استفاده میشود. همچنین Flutter Desktop برای توسعه برنامههای چندپلتفرمی روی macOS، Linux و Windows به طور کامل پشتیبانی میشود که قبلاً تنها در نسخههای بتا در دسترس بود
در این سرفصل، با زبان برنامهنویسی Dart آشنا خواهید شد و اصول اولیه آن مانند متغیرها، دیتا تایپها، توابع، عملگرها و دستورات شرطی و حلقهها را یاد میگیرید. همچنین مهارتهای پیشرفتهتری مانند استفاده از لیستها، Genericها، و اصول شیگرایی و ارثبری در این زبان آموزش داده میشود.
تمرکز روی مفاهیم پایه Dart از جمله متغیرها، نوع دادهها، توابع و ساختارهای شرطی بود.
نسخههای جدید Dart (از 2.15 به بعد) ویژگیهای پیشرفتهای مانند Constructor Tearoffs، Enhanced Enums و Super Initializer Parameters را معرفی کرده که امکان نوشتن کدهای بهینهتر و سادهتر را فراهم میکند. این نسخهها بهینهسازیهای زیادی برای اجرای سریعتر برنامهها ارائه دادهاند.
در این بخش، نحوه استفاده از ویجتهای Stateless و Stateful را یاد میگیرید. سپس با ایجاد پروژههای عملی مانند شمارنده و سبد خرید، مهارت خود را در ایجاد و استفاده از ویجتهای مختلف Flutter تقویت خواهید کرد.
استفاده از ویجتهای ساده مانند Stateful و Stateless برای ایجاد پروژههای کوچک مانند سبد خرید مطرح بود.
Flutter اکنون به طور کامل از ویجتهای پیچیدهتر و ابزارهای سفارشیسازی بیشتری مانند Flutter Animate برای انیمیشنهای پیشرفته پشتیبانی میکند. همچنین توسعه برنامههای دسکتاپ به صورت بومی در دسترس است و امکان توسعه چندپلتفرمی افزایش یافته است.
در این بخش، نحوه کار با عناصر UI مانند Bottom Navigation و Layoutهای اینستاگرام را یاد میگیرید. همچنین با پیادهسازی لیستها، استفاده از فونتهای فارسی و راستچین کردن اپلیکیشن، توانایی طراحی اپلیکیشنهایی با رابط کاربری مشابه اینستاگرام را کسب میکنید.
تمرکز بر پیادهسازی Bottom Navigation، Layout ساده و کار با لیستها و فونتها بود.
Flutter ابزارهای جدیدی برای طراحی UI تطبیقی معرفی کرده است که به توسعهدهندگان این امکان را میدهد تا طرحهای پیشرفتهتری را برای اپلیکیشنهایی مشابه اینستاگرام ایجاد کنند. همچنین، پشتیبانی از فونتهای سفارشی و استفاده از Material 3 برای ایجاد رابطهای کاربری مدرنتر بهبود یافته است.
در این سرفصل، به معرفی و پیادهسازی عناصر مهمی مانند Tabbar، PopUpMenuButton، و چک لیست پرداخته میشود. همچنین کار با انیمیشنها، Splash Screen، فرمها، و سیستمهای لاگین و اعتبارسنجی آموزش داده خواهد شد تا بتوانید اپلیکیشنی مشابه واتساپ بسازید.
آموزشهایی مانند پیادهسازی Tabbar، PopUpMenuButton، Navigation، Splash Screen و انیمیشنهای ساده مطرح بود.
Flutter ابزارهای بهتری مانند Go Router برای مدیریت ناوبری و انتقال اطلاعات بین صفحات معرفی کرده است. همچنین استفاده از Socket.io برای پیادهسازی چت آنلاین و مدیریت ارتباطات زنده در اپلیکیشنها بهبود یافته است. Push Notifications و استفاده از WebSockets نیز برای پشتیبانی بهتر از پیامرسانی در زمان واقعی فراهم شدهاند.
در این بخش، با نحوه پیادهسازی سیستمهای احراز هویت، درخواستهای HTTP، و مدیریت بانکهای اطلاعاتی مانند SQLite آشنا خواهید شد. همچنین روشهای پیادهسازی APIها، Google Map، و طراحی لیستها و GridView برای محصولات آموزش داده میشود.
کار با پایگاه داده SQLite و احراز هویت محلی مطرح بود.
ابزارهای جدید مانند Firebase Authentication و Supabase به توسعهدهندگان اجازه میدهد که احراز هویت را بهسادگی پیادهسازی کنند. Drift به عنوان جایگزینی برای SQLite معرفی شده است که کار با پایگاه دادهها را در Flutter سادهتر و مدرنتر کرده است.
این سرفصل به نحوه کار با دوربین تلفن همراه، ذخیره عکس و فیلم، و استفاده از Socket.io برای چت اختصاص دارد. همچنین پیادهسازی سیستم چندزبانه، Push Notification، و پرداخت درونبرنامهای و گرفتن خروجی پروژه برای اندروید از دیگر مباحث این بخش است.
آموزش کار با دوربین و پیادهسازی سیستم پرداخت نقدی در اپلیکیشنها ارائه میشد.
Flutter اکنون ابزارهای پیشرفتهتری برای کار با Socket.io برای ارتباطات لحظهای در چتها فراهم کرده است. همچنین، پرداختهای آنلاین و چند زبانه کردن اپلیکیشنها بهبود یافته و ابزارهای جدیدی برای پیادهسازی پرداختهای درونبرنامهای نیز معرفی شدهاند.