Solidity یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی تخصصی برای توسعه قراردادهای هوشمند بر روی بلاکچین اتریوم است. این زبان به دلیل سازگاری با محیط‌های غیرمتمرکز و قابلیت ایجاد قراردادهای امن و پیچیده، به یکی از پرکاربردترین زبان‌ها در حوزه توسعه بلاکچین تبدیل شده است. Solidity به دلیل ویژگی‌هایی همچون شبیه‌سازی رفتارهای مالی و امکان اجرای اتوماتیک قراردادها در حوزه‌هایی مانند DeFi، بازی‌های بلاکچینی و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) کاربرد دارد.
Solidity یک زبان برنامه‌نویسی سطح بالا و شیءگرا است که برای نوشتن قراردادهای هوشمند طراحی شده است. این قراردادها به طور خودکار و بدون واسطه بر روی بلاکچین اجرا می‌شوند. Solidity که بر اساس سینتکس‌های شبیه به JavaScript و C++ ساخته شده، به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا قراردادهایی را پیاده‌سازی کنند که بتوانند تراکنش‌های مالی، ذخیره‌سازی داده‌ها و منطق‌های کسب‌وکاری را به صورت غیرمتمرکز و با امنیت بالا انجام دهند.
Solidity به دلیل ویژگی‌های خاص خود مانند امنیت بالا، قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند و امکان مدیریت مستقیم منابع بلاکچین، یکی از بهترین گزینه‌ها برای توسعه در این حوزه است. توسعه‌دهندگان با استفاده از این زبان می‌توانند برنامه‌هایی بسازند که تراکنش‌های مالی را با شفافیت و امنیت بیشتری انجام داده و از قوانین از پیش تعریف شده پیروی کنند.
Solidity در سال ۲۰۱۴ توسط Gavin Wood و تیم توسعه‌دهنده اتریوم معرفی شد. این زبان با هدف ساده‌سازی توسعه قراردادهای هوشمند و بهبود امنیت آنها طراحی شد. از آن زمان، Solidity به‌طور مداوم به‌روزرسانی شده و امکانات جدیدی مانند پشتیبانی از انواع داده‌های پیچیده و بهینه‌سازی عملکرد به آن افزوده شده است.
Solidity در حوزه‌های مختلفی از بلاکچین کاربرد دارد، از جمله:
امنیت یکی از موضوعات حیاتی در توسعه قراردادهای هوشمند است. کدهای نوشته‌شده با Solidity بر روی بلاکچین ذخیره می‌شوند و قابل تغییر نیستند، بنابراین باید به دقت بررسی و تست شوند تا از بروز خطاهای امنیتی جلوگیری شود. توسعه‌دهندگان باید با روش‌های امن کدنویسی مانند مدیریت صحیح منابع و بررسی ورودی‌ها آشنا باشند و از ابزارهای امنیتی مانند MythX و Slither برای بررسی امنیت قراردادهای هوشمند استفاده کنند.
یکی از چالش‌های اصلی استفاده از Solidity، پیچیدگی و حساسیت بالای توسعه قراردادهای هوشمند است. یک اشتباه کوچک می‌تواند به مشکلات امنیتی بزرگی منجر شود و خسارات مالی زیادی به بار آورد. همچنین، هزینه‌های اجرای قراردادها (Gas Fee) ممکن است بالا باشد و مدیریت بهینه منابع بلاکچین یکی از دغدغه‌های مهم توسعه‌دهندگان است.
این سرفصل شامل آشنایی با اصول پایه بلاکچین، نحوه کارکرد تراکنش‌ها و ساختار بلاک‌ها است. همچنین، به مفاهیم اقتصاد توکنی و انواع توکن‌ها پرداخته می‌شود و تفاوت بین توکن و کوین، بکارگیری استیبل‌کوین‌ها و NFTها توضیح داده می‌شود. دانشجویان در این سرفصل یاد می‌گیرند که چطور از اکسپلوررهای بلاکچین استفاده کنند و توکن و کوین‌ها را در شبکه‌های مختلف بکار ببرند.
تمرکز اصلی بر مفاهیم ابتدایی بلاکچین، توکن‌ها، و تفاوت آنها با کوین‌ها بود. همچنین مفاهیمی مانند استیبل‌کوین‌ها و تراکنش‌ها بیشتر از دیدگاه تئوریک آموزش داده می‌شد.
توجه بازار به توسعه کاربردهای عملی، مانند ایجاد توکن‌های قابل معامله و پلتفرم‌های DeFi افزایش یافته است. همچنین، تقاضا برای استفاده از NFT در صنایع مختلف و گسترش اقتصاد توکنی افزایش یافته است.
در این سرفصل به تاریخچه، کاربردها و چالش‌های ارزهای دیجیتال پرداخته می‌شود. همچنین اصول رمزنگاری شامل توابع هش، کلید خصوصی و عمومی و امضای دیجیتال آموزش داده می‌شود. دانشجویان با نصب و راه‌اندازی کیف پول دیجیتال، حفظ امنیت کلیدهای خصوصی و مدیریت ارزهای دیجیتال آشنا می‌شوند.
مفاهیم اولیه رمزنگاری مانند کلید عمومی و خصوصی، و امضای دیجیتال مورد بحث قرار می‌گرفت.
با رشد شبکه‌های لایه دوم و پیاده‌سازی‌های پیشرفته امنیتی، تقاضا برای یادگیری روش‌های مدیریت کلیدهای خصوصی و فناوری‌های امنیتی مانند کیف‌پول‌های چندامضایی و ابزارهای جدید امنیتی بالا رفته است. همچنین، بحث درباره بهینه‌سازی مصرف انرژی و استفاده از PoS به جای PoW بسیار مهم شده است.
این سرفصل شامل آشنایی با مبانی برنامه‌نویسی در Solidity است، مانند نحوه استفاده از Constructor، انواع متغیرها، توابع و سطح دسترسی آنها. همچنین مفاهیمی مانند Mapping، Struct، Enum و Modifier در این زبان توضیح داده می‌شود. در این بخش، دانشجویان یک قرارداد هوشمند ساده را ایجاد و اجرا می‌کنند.
سال 1400 (زمان تدوین استاندارد فنی‌وحرفه‌ای):
آموزش مفاهیم پایه‌ای مانند متغیرها، توابع و Mappingها در Solidity.
اکنون تمرکز بیشتری روی بهینه‌سازی قراردادهای هوشمند، مقیاس‌پذیری، و امنیت در توسعه DApp ها وجود دارد. برنامه‌نویسان همچنین باید با فناوری‌های Layer 2 و ZK-rollups برای بهبود سرعت و هزینه‌های کمتر در شبکه‌های بلاکچین آشنا باشند
در این سرفصل تکنیک‌های پیشرفته‌ای مانند ارث‌بری، بررسی خطاها با REQUIRE و ASSERT، و نحوه استفاده از توابع انتقال موجودی (transfer, send, call) آموزش داده می‌شود. همچنین نحوه انتشار DApp، کامپایل و Deploy کردن قراردادهای هوشمند بر روی شبکه‌های تست اتریوم بررسی می‌شود. دانشجویان با مفهوم اوراکل‌ها و مدیریت داده‌های خارج از زنجیره نیز آشنا می‌شوند.
ارث‌بری و توابع انتقال در قراردادهای هوشمند.
توجه به بحث Auditing و بررسی امنیتی قراردادها و ابزارهای پیشرفته برای انجام آزمون‌های امنیتی بیشتر شده است. ابزارهایی مانند Slither برای تحلیل قراردادهای هوشمند به‌صورت گسترده استفاده می‌شوند.
در این سرفصل، نحوه کار با کتابخانه‌های Web3.js و Ether.js برای تعامل با بلاکچین اتریوم آموزش داده می‌شود. دانشجویان یاد می‌گیرند که چگونه با استفاده از این ابزارها DApp بسازند، رویدادهای شبکه را مدیریت کنند و از توابع مختلف برای ارتباط با بلاکچین استفاده نمایند.
کار با Web3.js و تعامل با شبکه‌های بلاکچین.
استفاده از کتابخانه‌های جدیدتر مانند Hardhat و Foundry برای توسعه قراردادهای هوشمند و تست‌های خودکار جایگزین روش‌های قدیمی شده‌اند. این ابزارها، امکانات بهتری برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کنند و کار با آنها در بازار کار حیاتی شده است.
این سرفصل به آموزش ساخت و پیاده‌سازی توکن‌های ERC-20 و NFTهای ERC-721 و ERC-1155 می‌پردازد. همچنین، نحوه راه‌اندازی یک پروژه ICO، Airdrop و ایجاد مارکت NFT برای فروش آثار هنری پوشش داده می‌شود. دانشجویان با نحوه درج امکاناتی مثل بازگشت هزینه در صورت شکست پروژه آشنا می‌شوند.
توسعه استانداردهای توکن‌های ERC-20 و ERC-721 و پیاده‌سازی پروژه‌های ICO.
بازار به سمت ایجاد کاربردهای پیچیده‌تر برای NFTها و استانداردهای جدیدتر مانند ERC-1155 و استفاده از مکانیزم‌های بازپرداخت هزینه‌ها در صورت شکست پروژه‌های DeFi حرکت کرده است. کاربرد NFT در صنایع گوناگون از جمله بازی‌های ویدیویی و هنرهای دیجیتال به‌شدت رشد کرده است.
